Crisis en onmacht

De crises en de onmacht.


Het lijkt wel of we grossieren in crises. Wat speelt er wel niet? We hebben een economische-, een poltieke-, een huizen-, een banken-, een Euro- en zelfs een vakbondscrisis. En ze zijn niet met zijn allen plots uit de lucht komen vallen, nee, sommigen zijn al een hele tijd bij ons. Waarom gaan ze eigenlijk niet weg?

Het is de taak van politici om al die crises te lijf te gaan. Zij moeten ze oplossen, afweren of, beter nog, voorkomen. Doen ze dat ook? Nee, en dat is nu juist het probleem. Want een crisis op zijn tijd is niet erg. Maar de combinatie met politieke onmacht is fataal. Laat ik dat met een paar praktijkvoorbeelden illustreren. Er is vooal in Zuideuropa een bankencrisis. De laatste europese topconferentie ging er over. Wat is het geva? Bij de invoering van de gezamenlijke europese munt heeft men nagelaten om tegelijkertijd een instituut in het leven te roepen dat erop moest toezien dat die gezamenlijke munt ook goed werd beheerd. Kennelijk was men daar toen nog niet aan toe. Nu, meer dan tien jaar na de invoering van de Euro, blijkt de noodzaak van zo’n gemeenschappelijk toetsingsinstrument. De meeste Nederlandse politici vinden dan ook dat dat er moet komen. Maar er mag niet meer macht naar “Brussel” gaan. Wat een onzin! Dat is zoiets als een kind willen baren zonder zwanger te zijn. Het was dan ook aandoenlijk en vermakelijk te zien en te horen hoe onze premier Rutte dat probeerde uit te leggen. Niet dus. Want onze politici zien de crisis wel, maar hebben zeker in verkiezingstijd, niet de moed om door te pakken. En dus komen ze er even mee weg. Totdat de volgende crisis boven de horizon verschijnt en Leiden opnieuw in last is.

Nog een voorbeeld: de huizencrisis. Het hele samenhangende complex van woningprijzen, bouwmarkt, hypotheekrenteaftrek, huurbeleid en diverse fiscale maatregelen. Toen in wat nu het Lenteakkord heet, de belastingaftrek voor aflossingsvrije hypotheken werd afgeschaft, ging er een gejuich op. Eindelijkwas het H-woord gevallen! Inmiddels weet iedrereen beter. Het is een tamelijk geïsoleerde maatregel die nauwelijks iets oplost. In deze verkiezingstijd hebben de politici ook geen echte aandacht voor het probleem. Want verandereingen wekken nu eenmaal uit de aard van de zaak weerstand en dat willen ze niet. Zeker nu niet. Want in deze tijd geldt vooral het partijbelang en dat is heel wat anders dan het landsbelang. En zo kan het gebeuren dar een toch opmerkelijke prestatie van de Huurdersbond samen met de Vereninging Eigen Huis om tot een samenhangende aano==pak van de gehele problematiek te komen, vriendelijk wordt aangehoord waarna het plan in de onderste la wordt geschoven.

En wat dacht U van de vakbondscrisis? Er was grote onrust binnen de FNV en men rolde vechtend door de straat. De paniek sloeg toe: de polder in gevaar! En er werd ingegrepen. Onder leiding van een hooggeplaatste politica werd er enige dagen vergadererd in een sjiek en confortabel hotel in het verre oosten van ons land en een niewe vakbeweging was geboren. Het zou allemaal heel anders en veel beter gaan. Inmiddels weten wij wel beter. Er komt iet wat wel erg veel lijkt op het oude. Natuurlijk, er zal wel wat anders komen. Een andere voorzitter, een anderre husstijl, een likje verf hier en een kwastje daar. Oude wijn in nieeuwe zakken. Want de politici en de vakbondsbestuurders hebben geen belang bij echte fundamentele veranderingen. Nieuwigheden brengen onzekerheden met zich mee en die willen ze niet. Wat die vakbondscrisis betreft: opmerkelijk is de rol van de ouderenbond ANBO. Die sloot zich een paar jaar geleden bij de FNV aan. Vele leden waren het daarmee niet eens en zegden hun lidmaatschap op. Nu de vernieuwde vakbond er niet komt en alles min of meer bij het oude blijft, haakt ze teleurgesteld af. Moed wordt toch niet altijd beloond, zeker niet op korte temijn.

Zijn onze onwillige politici dan zo dom of slecht? Nee, natuurlijk niet. Ook zij weten drommels goed dat al hun schijnoplossingen er weinig toe doen en dat de crises nog lanfg niet bezworen zijn. Zij kennen de oude wet, dat als veranderingen geen weerstand oproepen, het geen echte veranderingen zijn. En die weerstand, die willen ze niet. Want dat kost kiezers. En zonder kiezers heb je geen zetels en zonder zetels geen maxht. En die macht heb je nodig om echte veranderingen door te voeren. En dus zeggen ze: eerst A en dan B. Logisch toch? En zo draait de vicieuze cirkel van de onmacht door. Tegen beter weten in.